Είναι τέσσερις το πρωί και το ξυπνητήρι χτυπά. Ο Ρόκι Μπαλμπόα ξυπνά με δυσκολία, σιγά σιγά σηκώνεται και ανοίγει το ψυγείο. Παίρνει ένα μεγάλο ποτήρι, σπάει πέντε κρύα, ωμά αυγά μέσα και τα πίνει μονορούφι. Στη συνέχεια σκουπίζει το στόμα του με το μανίκι, βγαίνει στο δρόμο μες στη νύχτα, κάνει λίγες διατάσεις κι αρχίζει να τρέχει. Υπάρχουν αναρίθμητες σκηνές προετοιμασίας για έναν μεγάλο αγώνα στο σινεμά και μέχρι το 1976 που προβλήθηκε ο Ρόκι οι θεατές είχαν ήδη δει αρκετές για να απορρίψουν αμέσως την προπόνησή του ως μία τετριμμένη επανάληψη. Όμως δεν το έκαναν. Αντιθέτως, ο Ρόκι τους κέρδισε από την αρχή, ήταν η αποκάλυψη του ’76 και ο πρωταγωνιστής Σιλβέστερ Σταλόνε έγινε σταρ εν μία νυκτί. Όταν περίπου στη μέση της ταινίας ξεκίνησε να προπονείται στα σοβαρά, ήταν όλοι στο πλευρό του.
Η ταινία μας αφηγείται το ταξίδι ενός ανθρώπου προς τον ηρωισμό και την αυτοεκτίμηση. Ο Μπαλμπόα μπορεί να έχει χαμηλή νοημοσύνη, αλλά αυτός είναι και αυτές είναι οι δυνατότητές του. Οι περιορισμένες νοητικές του ικανότητες δεν τον απογοητεύουν επειδή μέσα του ξέρει ότι είναι καλός πυγμάχος. Όταν βγαίνει από το σπίτι στις τέσσερις τα ξημερώματα, μέσα στη μαύρη νύχτα που δεν περπατά κανείς, ξέρουμε ότι έχει πάρει την απόφασή του και θα την κρατήσει κρυμμένη στο σκοτάδι, σε ένα υποφωτισμένο κι ήσυχο σοκάκι του νου, όμοιο με εκείνο που μένει κι ο ίδιος σε μία φτωχή συνοικία της Φιλαδέλφεια. Θα κάνει αυτό που πρέπει μόνο τη στιγμή που χρειάζεται να τα δώσει όλα.
Όσο μόνος του είναι στους δρόμους τις πρώτες πρωινές ώρες, άλλο τόσο μόνος είναι και στην προετοιμασία του για τον μεγάλο αγώνα, τη μεγάλη ευκαιρία που του δόθηκε ξαφνικά από το πουθενά. Καλώς ή κακώς όμως, μέσα σε αυτή τη μοναξιά φτάνει κανείς να γίνει μύθος, ένα συμπέρασμα στο οποίο, από ότι φαίνεται από τα πολλά πλάνα χωρίς ανθρώπους στη γειτονιά και τους δρόμους της, στόχευσαν επιτυχώς οι συντελεστές της ταινίας. Η ταινία είναι για τον ηρωισμό και για το πώς κατανοεί κανείς τις δυνατότητές του. Μοιάζει ξεπερασμένη αλλά δεν είναι γιατί αντλεί από βαθείς ανθρώπινους προβληματισμούς για να πείσει. Ο σκηνοθέτης ήθελε να δούμε το μοναχικό όραμα του πρωταγωνιστή και πώς κανείς πορεύεται για να επιτύχει τους προσωπικούς του στόχους. Έπρεπε λοιπόν να τον απομονώσει από οτιδήποτε άλλο θα έμπλεκε στο δρόμο του, για να του προσδώσει τη μυθική διάσταση που θα εξυπηρετούσε το νόημα της ταινίας του.
Είναι η αρχή μιας πορείας, που μπορεί βέβαια εκτός από αυτοσεβασμό να προσδοκά επίσης δόξα και χρήμα, αλλά ο Ρόκι δεν έχει ευρύ πνευματικό ορίζοντα και δεν ξέρει να κυνηγήσει πολλά άλλα. Έτσι δεν παύει να είναι μία δύσκολη πορεία ενός ανθρώπου που δεν έχει τίποτα να χάσει. Έτσι το βλέπει στην αρχή τουλάχιστον, πριν ερωτευτεί κανονικά κι αρχίσει να πονά για κάτι βαθύτερο από τη δόξα και το χρήμα. Οι υπόλοιποι γνωστοί του αλλά κι ο ίδιος θεωρεί τον εαυτό του έναν αλήτη του δρόμου και πιθανότατα είναι η αλήθεια. Όπως παραδέχεται κι ο ίδιος, έχει σίγουρα και τον αλήτη μέσα του, αλλά βλέποντας ότι η τύχη του χαμογέλασε και του έδωσε μία ευκαιρία να προσεγγίσει το αμερικάνικο όνειρο, θέλει να αποδείξει πρώτα στον εαυτό του ότι μπορεί να τα καταφέρει.
Tο σημαντικότερο στοιχείο είναι ότι ο κεντρικός χαρακτήρας μας πείθει. Τον συναντούμε πάνω στο ρινγκ, τη στιγμή που μάχεται σαν ένας κοινός αλήτης του δρόμου. Παλεύει και τραυματίζεται για λίγα δολάρια και στο τέλος ρωτά πότε θα ξανααγωνιστεί. Για να βγάλει λίγα περισσότερα βοηθά έναν τοπικό τοκογλύφο αναγκάζοντας τα θύματά του να πληρώνουν εγκαίρως τα χρέη τους. Αλλά ο Ρόκι τα κάνει αυτά επειδή έχει χάσει κάθε αυτοεκτίμηση και δεν πιστεύει ότι κάτι καλό μπορεί να συμβεί στη ζωή του. Όμως, εάν δεν ήταν το βλέμμα του τόσο απογοητευμένο κι απελπισμένο δεν θα είχαμε κι εμείς ένα συναισθηματικό υπόβαθρο για να ταυτιστούμε μαζί του. Η ψυχολογική του κατάσταση είναι και ο λόγος που μας κινεί το ενδιαφέρον ως το τέλος κι οφείλεται στις επιτυχημένες επιλογές του σκηνοθέτη και του πρωταγωνιστή.
Αυτή ήταν και η ψυχολογία του πρωταγωνιστή Σιλβέστερ Σταλόνε εκείνη την περίοδο. Ο Σταλόνε βίωνε την πιο δύσκολη και αδιέξοδη φάση της ζωής του. Είχε δοκιμάσει τα πάντα και η επιτυχία αυτής της ταινίας ήταν η τελευταία του ελπίδα. Τέκνο χωρισμένων γονιών κι ο ίδιος πέρασε μεγάλο μέρος της ζωής του με θετούς γονείς σε κακόφημες συνοικίες της Νέας Υόρκης και της Φιλαδέλφεια. Απερρίφθη από 14 σχολεία μέχρι που κατάφερε να κερδίσει υποτροφία στο αμερικανικό αθλητικό κολέγιο της Ελβετίας λόγω του γυμνασμένου παρουσιαστικού του. Ο Σταλόνε όμως ήθελε να γίνει ηθοποιός, αλλά όπου κι αν πήγαινε προσπαθούσαν να τον αποθαρρύνουν. Αυτός ήταν αποφασισμένος κι έτσι κατάφερε να κερδίσει ορισμένους μικρούς ρόλους. Κατά τη διάρκεια των γυρισμάτων του Ρόκι η γυναίκα του ήταν έγκυος, γεγονός που του έδωσε μεγαλύτερο κίνητρο να προχωρήσει. Η απελπισία του είναι προφανής καθ’ όλη τη διάρκεια της ταινίας. Ακόμη και το στόχο του όμως δεν τον εκδηλώνει πολύ, τον κρατά μέσα του και δουλεύει συνεχώς για να τον κατακτήσει. Η πρώτη γραφή του σεναρίου πραγματοποιήθηκε από τον ίδιο μέσα σε τρεις μέρες και ήταν μια ιστορία που τον αφορούσε προσωπικά καταρχήν. Ένας ξεπεσμένος, αλλά ταλαντούχος μποξέρ προσπαθεί να επανακάμψει εν όψει μίας πολύ σημαντικής μονομαχίας ενάντια σε όλες τις προσδοκίες. Αφού προσπάθησε αρκετά, τελικά πούλησε το σενάριό του σχετικά φτηνά υπό την προϋπόθεση ότι θα δικαιούται μεγάλο μερίδιο των κερδών και ότι θα πρωταγωνιστήσει ο ίδιος. Η ταινία είχε τεράστια επιτυχία κι ο Σταλόνε καθιερώθηκε αμέσως ως ένας από τους μεγάλους σταρ. Το όνειρό του είχε πραγματοποιηθεί.
Η αλήθεια είναι ότι ένας άνθρωπος με το δικό του παρουσιαστικό, μία χοντρή, μπάσα, άγαρμπη φωνή κι ένα ανέκφραστο πρόσωπο δεν ήταν έυκολο να πείσει ως σοβαρός ηθοποιός. Όμως στο Ρόκι, ο Σταλόνε τα καταφέρνει. Το ανέκφραστο πρόσωπό του, έως παραμορφωμένο σε σημεία οφείλεται στο ότι κατά τη δύσκολή γέννα του, οι γιατροί χρησιμοποίησαν τις τσιμπίδες με λάθος τρόπο με αποτέλεσμα η κάτω αριστερή πλευρά του προσώπου να παραλύσει μαζί με μέρος των χειλιών, του μάγουλου και της γλώσσας, γεγονός που επηρέασε τον τρόπο ομιλίας του και τις εκφράσεις του προσώπου του. Τελικά, η ερμηνεία του Σταλόνε είναι το πιο δυνατό στοιχείο της ταινίας. Επειδή μας κερδίζει αυτός ο τύπος με την μπάσα φωνή, είμαστε κι οι ίδιοι ξαφνιασμένοι και θέλουμε τελικά να τον δούμε ευτυχισμένο. Αυτό δείχνει και πόσο σημαντικός είναι ο παράγοντας έκπληξη στην επιτυχία μιας ταινίας. Ο Σταλόνε αντλεί από μία κληρονομημένη παράδοση σκληροτράχηλων ηρώων με καλή καρδιά που ξεκίνησε από το Μάρλον Μπράντο στο ‘Λιμάνι της Αγωνίας’, αλλά στην αρχή κανείς δεν περιμένει ότι θα τον συμπαθήσει γιατί δεν μιλά καθαρά και δεν γελά ποτέ.
Η ταινία παίρνει αρκετό χρόνο να μας τον γνωρίσει για να καταλάβουμε την κατάστασή του. Ακόμα και στη συλλογή χρημάτων δεν χρησιμοποιεί συναισθηματισμούς. Παρά τις εντολές του αφεντικού του όμως, διστάζει να σπάσει τον αντίχειρα ενός πελάτη που δεν πληρώνει και συμπεραίνουμε ότι αυτή η δουλειά δεν είναι γι αυτόν και αναγκάζεται να την κάνει για τα λεφτά. Είναι προφανές όμως ότι πρέπει να κάνει κάτι άλλο. Η ερμηνεία του Σταλόνε είναι πετυχημένη παρόλο που έχει πολλά ξεπερασμένα στοιχεία. Είναι ένας νταής που έχει πολλά προβλήματα κι αυτό τον έχει φέρει σε επαφή με τα πιο ευγενή του συναισθήματα. Έχει αγωνία για το μέλλον του αλλά έχει μια εσωτερική ευγένεια που δεν τον καθιστά θύμα. Βιώνει το πρόβλημά του με αξιοπρέπεια, όχι πανικό. Γι’αυτό είναι ευγενικός και καλός με τα ζώα, είναι τρυφερός απέναντι στη ντροπαλή πωλήτρια ζωοτροφών. Παρόλο που είναι αλήτης, έχει καλή καρδιά κι εκείνη το βλέπει και σιγά σιγά έρχεται κοντά του. Ενώ μοιάζουν κάπως ασύμβατοι σαν ζευγάρι τελικά τους συνηθίζουμε γιατί έχουν κι οι δύο μία αγνότητα κατά βάθος που φαίνεται να τους ενώνει.
Βέβαια, δεν έχουν και πολλές επιλογές σε αυτόν τον κόσμο που μεγάλωσαν και τριγυρνούν. Οι περισσότεροι στη γειτονιά καταλήγουν να αλητεύουν κι οι περισσότερες γυναίκες χάνουν πολύ γρήγορα την αξιοπρέπειά τους. Κι ο Ρόκι δεν είναι ιδιαίτερα έξυπνος ώστε να μας δώσει την εντύπωση ότι έχει περισσότερες πιθανότητες να επιβιώσει. Αλλά αν μπορεί να τα καταφέρει ένας αλήτης με λίγο μυαλό και καλή καρδιά, πόσο μάλλον μπορεί να τα καταφέρει ένας πιο προικισμένος άνθρωπος. Βέβαια ο αλήτης και οποιοσδήποτε άλλος έχει δυνατότερο κίνητρο όταν γνωρίζει την αδυναμία της θέσης του. Όμως, θέλει και να αποδείξει στον εαυτό του ότι αξίζει όταν κανείς δεν πιστεύει σε αυτόν. Όταν τα καταφέρνει η ταινία μπορεί πια να τελειώσει. Από τη στιγμή που κατάφερε να κοντράρει τον Απόλο Κριντ στα ίσα κατανοούμε ότι ο στόχος του επετεύχθη, ο αυτοσεβασμός του κερδήθηκε και η δύσκολη διαδρομή άξιζε να περπατηθεί.
Νίκος Παππάς
επισκεφτείτε το blog του Νίκου:http://nikolaspappas.blogspot.gr/
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου