Όταν βγήκε η ταινία στις αίθουσες, ήξερα πως πρόκειται για ένα road moovie σε 4 πολιτείες της Αμερικής. Παρότι λατρεύω την Αμερική βαριέμαι αυτού του είδους τις ταινίες και δεν αποφάσιζα να τη δω. Άσε που ήταν κι ασπρόμαυρη. Μα ασπρόμαυρη ταινία το 2014;
Όταν όμως είδα την ταινία διαπίστωσα έκπληκτη πως είναι δυνατόν από το "ασπρόμαυρο" να απορρέουν τόσα πολλά χρώματα. Χρώματα που αφορούν την ίδια την ουσία του φωτός, της απεικόνισης, της έκφρασης αλλά και χρώματα ιδεατά που αφορούν τις κοινωνικές σχέσεις και βεβαίως το δικαίωμα των ανθρώπων στο όνειρο ακόμη κι αν βρίσκονται ένα βήμα πριν το βιολογικό τους τέλος. Αλλά και χρώματα που αποδίδουν αριστοτεχνικά κι ένα "χρέος". Το "χρέος" του παιδιού προς τον γονέα προκειμένου να του εξασφαλίσει πρόσβαση στο όνειρο αυτό, έστω κι αν στο τέλος αποδειχθεί πως δεν ήταν καν όνειρο παρά μια ψευδαίσθηση ονείρου, μια αυταπάτη.
Γιατί όμως ένας γονιός έχει αυτές τις ψευδαισθήσεις/αυταπάτες μερικές φορές; Γιατί - ο πατέρας στην περίπτωση αυτή - πιστεύει πως κέρδισε 1.000.000 δολάρια ενώ δεν μπήκε καν στον κόπο να διαβάσει τους όρους για να τα κερδίσει;
Εδώ, ο μοναδικός Alexander Payne και οι ηθοποιοί βεβαίως τους οποίους επιλέγει για να αφηγηθεί μέσω αυτών μια αλληγορική ιστορία, μεγαλουργεί.
Τέσσερα μέλη μιας οικογένειας που εκ πρώτης όψεως φαίνεται πως οι μεταξύ τους σχέσεις έχουν διαρραγεί, αποτελούν ένα νοητά χορογραφημένο σύνολο χαρακτήρων, στάσεων κι αισθημάτων φαινομενικά αντικρουόμενων πολλές φορές. Ωστόσο όλα όσα παρακολουθούμε στο τέλος δεν μας αφήνουν τίποτε λιγότερο από την επίγευση της ίδιας της ουσίας της ζωής και των ανθρωπίνων σχέσεων.
«Ξέρεις τι θα έκανα μ' ένα εκατομμύριο;» λέει η μητέρα σε μια εκδήλωση θυμού κι αγανάκτησης για τα καμώματα του σχεδόν ανοϊκού συζύγου της. «Θα τον έκλεινα σ' έναν οίκο».
Για ν' αποδειχθεί στη συνέχεια πώς αντιλαμβάνεται τον δεσμό της με αυτόν τον σύζυγο καθώς και την αγάπη της η οποία γερασμένη και κουρασμένη εκδηλώνεται μόνο σε περιπτώσεις που αυτό είναι απολύτως απαραίτητο αλλά σωτήριο για όλους.
Βλέποντας τα σκυθρωπά πρόσωπα των κατοίκων, όσων περιφερειακών αμερικανικών πόλεων επισκέπτονται και τη μετέπειτα μεταστροφή τους, όταν μαθαίνουν για τα λεφτά που υποτίθεται έχει κερδίσει ο συγγενής/συντοπίτης τους, κατανοούμε για μια φορά ακόμη ότι αυτό που δυστυχώς καθορίζει σε μεγάλο βαθμό τις κοινωνικές ή/και συγγενικές σχέσεις είναι το χρήμα. Είτε ως αποτέλεσμα μόχθου, είτε ως προϊόν περίεργων δοσοληψιών, είτε ως "δώρο". Τα σκυθρωπά πρόσωπα ξαφνικά γίνονται χαρούμενα κι ο "κερδισμένος" ήδη νοιώθει στις τσέπες του πολλά χέρια.
Καθώς όλοι θυμήθηκαν πως τους χρωστάει λεφτά - ενώ στην ουσία συνέβαινε ακριβώς το αντίθετο - κάτι που φυσικά δεν μπορούσαν ν' αποδείξουν η γυναίκα του βγαίνει μπροστά για να φωνάξει «ξέρετε γιατί δεν έχουμε λεφτά; Δεν μπορούσε να πει όχι σε κανέναν από εσάς που του ζητούσατε δανεικά κι αγύριστα. Αυτό τον κατέστρεψε».
Τελικά στο ταξίδι για το όνειρο δεν ήταν μόνο η διαδρομή που άξιζε. Ήταν και η ουσία. Αφού με τη βοήθεια των παιδιών του και την απόλυτη κατανόηση του χρέους τους ν' αναγνωρίσουν στον πατέρα τους το δικαίωμα σε αυτό το όνειρο, ο "χαμένος" στον κόσμο του πατέρας δικαιώνεται αφού ξανακέρδισε τα παιδιά του. Έχοντας σαν μόνη ανάγκη το δικό του χρέος απέναντί τους να τους "αφήσει κάτι". Αυτό απάντησε όταν ο ένας γιος, με τον οποίο έκανε το ταξίδι στη Νεμπράσκα για να εισπράξει υποτίθεται τα χρήματα που κέρδισε, τον ρώτησε γιατί θέλει τόσο πολύ αυτά τα λεφτά. "Θέλω ν' αγοράσω ένα καινούργιο φορτηγό. Θέλω να σας αφήσω κάτι".
Νάση Αναγνωστοπούλου
για να επισκεφτείς το blog της Νάσης πάτησε εδώ.
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου