Κραυγή

Tον παντρεύτηκε στα 15 της. Έκανε μαζί του 3 παιδιά. 
Όμως πολύ σύντομα έπαψε να τον αγαπάει και γενικά να έχει συναισθήματα γι' αυτόν έστω κι εκείνα τα ελάχιστα που απαιτούνται ώστε ένας γάμος να μπορεί να προχωρήσει "κουτσά - στραβά". Αυτό το "κουτσά-στραβά" που διαβρώνει τους συντρόφους σε σημείο που να συμβιώνουν κάτω από συνθήκες μη συνειδητής πολλές φορές αλλά αφόρητης καταπίεσης. Αυτός ο συμψηφισμός/συγκερασμός των "πρέπει" με τις υποχρεώσεις και τις άνευ λόγου πολλές φορές δεσμεύσεις, με τις κοινωνικές επιταγές, τις οικονομικές αλληλοεξαρτήσεις ή ακόμη και με τη βαρεμάρα "πού να τρέχουμε τώρα". Πολλές φορές η συμβίωση προχωράει με παράξενα "άλλοθι" που εφευρίσκουν οι σύντροφοι για τους λόγους για τους οποίους μένουν ακόμη μαζί που εμπλουτίζονται με, αξιολύπητες πολλές φορές, εναγώνιες προσπάθειες να δικαιολογηθεί η απουσία των βασικών συστατικών όχι απλώς ενός γάμου αλλά αυτής της ίδιας της ουσίας της σχέσης. Και τα χρόνια κυλούν και κάποια στιγμή κοιτάς τον καθρέφτη και γίνεσαι ο άνθρωπος που κάποτε ήταν άλλος. Και που πολλές φορές δεν καταλαβαίνεις τη διαφορά ανάμεσα σ' αυτό που (νομίζεις πως) είσαι και σ' αυτό που βλέπεις. Οι άλλοι όμως το καταλαβαίνουν, το ξέρουν, το γράφει το κούτελό σου. "Είμαι δυστυχής".
Παρόλα αυτά έζησε μαζί του 30 χρόνια, καταλαβαίνοντας πολύ γρήγορα πως δεν θέλει άλλη ζωή μαζί του αλλά πολύ αργότερα, στα 45 της, καταφεύγει στο δικαστήριο και ζητάει τη λύση του γάμου. Δεν ζητάει απλώς ένα διαζύγιο. Ζητάει την ελευθερία της. 
Αλλά "έζησε" άλλα 5 χρόνια προσπαθώντας να την αποκτήσει.
Η ταινία διαδραματίζεται σε μια μικρή αίθουσα ενός εβραϊκού δικαστηρίου ραβίνων. Οι οποίοι θα εκδώσουν διαζύγιο, δίνοντάς της έτσι την πολυπόθητη ελευθερία, αν βεβαίως το θελήσει ο σύζυγός της. Δέσμια η Βίβιαν μιας θρησκοκεντρικής διαδικασίας, ενός θεοκρατικού δικαστηρίου που αποφασίζει για τις τύχες ανθρώπων που κάποια στιγμή αποφάσισαν να ζήσουν μαζί είτε ελευθέρα βουλήσει ή αναγκασμένοι αλλά δεν επιθυμούν πια αυτήν τη συμβίωση.
Όταν το επιθυμούν (και το ζητούν) και οι δύο τα πράγματα είναι πιο εύκολα.
Αν όμως όχι;

Πρόκειται για μια ταινία κραυγή ενός ανθρωπίνου πλάσματος, εν προκειμένω μιας γυναίκας, που εξαρτάται η συνέχιση της ζωής της, όπως αυτήν την εννοεί, από τις ιδεοληψίες και τις κοινωνικές, θρησκευτικές προσκολλήσεις.
Η ταινία έχει ελάχιστη ως ανύπαρκτη δράση. Αλλά τίποτε, ούτε για ένα δευτερόλεπτο, δεν αποσπά την προσοχή του θεατή από τις λέξεις, τις εκφράσεις, τις υποτυπώδεις αλλά χαρακτηριστικές κινήσεις και τα βαθειά νοήματα που προκύπτουν.
Η ταινία είναι ένα αριστουργηματικό αφήγημα κατά τη γνώμη μου.
Οι ελάχιστοι ηθοποιοί μεγαλουργούν. Η σύζυγος, ο δικηγόρος, οι μάρτυρες. Αλλά και ο σύζυγος, θύμα και ο ίδιος μιας "πολιτικοθρησκευτικής" αυταπάτης. Δέσμιος του υπέρμετρου εγωισμού του που τον οδηγεί σε ακραία συμπεριφορά και πεποίθηση πως "ό,τι δεν θα έχω εγώ δεν θα το έχει κανείς άλλος".

Και 5 χρόνια μετά την έναρξη της "δίκης", ενώ ακόμη ο σύζυγος αρνείται και η διαδικασία συνεχίζεται, έρχεται το ξέσπασμα: Σε παρακαλώ δώσε μου την ελευθερία μου. Σε παρακαλώ... 

Στη χώρα μας ισχύουν άλλοι νόμοι, άλλου είδους δικαστήρια αποφασίζουν τη λύση ενός γάμου και η διαδικασία έκδοσης ενός διαζυγίου είναι τελείως διαφορετική απ' ό,τι στο Ισραήλ.

Ωστόσο όταν αυτή η λύση δεν είναι συναινετική, όταν δεν είναι κοινή επιθυμία το τέλος της συμβίωσης εκεί αρχίζουν τα ζόρια. Πολλές φορές μεγάλα.
Σε κάποιες περιπτώσεις ο ένας ζητάει διαζύγιο κι ο άλλος ελπίζει πως τελικά δεν θα φτάσουν ως εκεί. Και πράγματι, κάποιες ελάχιστες φορές, δεν φτάνουν. Όμως η ανάγκη για τη λύση του γάμου που κάποια στιγμή ήθελε ο ένας από τους δύο κατατρώει σαν σαράκι οποιαδήποτε προσπάθεια να γυρίσει ο χρόνος πίσω.
Ελάχιστοι τα καταφέρνουν. Συνήθως το "θέμα" επανέρχεται. Δριμύτερα πάντα. 
Όλα εξαρτώνται από το "τί ακριβώς ζητάς".
Γιατί όταν ο/η σύντροφος δεν ζητάει απλώς διαζύγιο αλλά ζητάει "ελευθερία" και η επιθυμία γι' αυτήν γίνεται κραυγή, τότε η κατάσταση είναι μη αναστρέψιμη. Κι αυτή η ελευθερία που ζητείται πρέπει και να δίνεται. Ή αλλιώς να κατακτιέται. Με οποιονδήποτε τρόπο. Όπως άλλωστε έκανε και η ηρωίδα της ταινίας. Αλλά με οποιοδήποτε τίμημα;

Νάση Αναγνωστοπούλου

για να επισκεφτείς το blog της Νάσης πάτησε εδώ.