Δίχως υπότιτλους, δίχως διαλόγους, η κάμερα εισχωρεί στα άδυτα ενός σχολείου κωφών και παρακολουθεί μια κοινωνία με δικούς της κώδικες. Εικόνες «ηχηρές», έντονες, δοσμένες νατουραλιστικά, αφηγούνται μια ιστορία βίας και ενηλικίωσης.
Το σκηνοθετικό ντεμπούτο του Ουκρανού Μιροσλάβ Σλαμποσπίτσκι, ανατρέπει τα συμβατικά μοντέλα αφήγησης με την ιδιότυπη κινηματογραφική του γλώσσα, εντυπωσιάζει κριτικούς και κοινό όπου προβάλλεται και έχει ήδη κερδίσει στο φετινό φεστιβάλ των Καννών τρία βραβεία στην Εβδομάδα Κριτικής, βραβείο σκηνοθεσίας στο φεστιβάλ Θεσσαλονίκης και πολλά άλλα βραβεία ανά τον κόσμο.
Ο σκηνοθέτης συνδυάζει περίτεχνα την εκφραστική φόρμα με το νοηματικό υλικό του, ανατρέπει την αμφίδρομη σχέση μεταξύ εικόνας και λέξης με την ολοκληρωτική αφαίρεση της γλωσσικής εκφοράς και ερμηνεύει την ανθρώπινη κοινότητα μέσα από την αφηγηματική οπτική γωνία που επιλέγει, ως μια κοινότητα η οποία υποτάσσεται στο κατηγορηματικό πρόσταγμα μιας εξουσιαστικής δομής αυταρχικής και σκληρής, που κατακερματίζει την ανθρώπινη αξιοπρέπεια, αποστερεί την προσωπική ελευθερία και επιβάλει την ορθότητα και την αναγκαιότητα της, ως να είναι οι μοναδικές επιλογές.
Ο έφηβος Σεργκέι πάει για να φοιτήσει σε ένα ειδικό σχολείο για κωφάλαλους. Από την αρχή καταλαβαίνει πως για να επιβιώσει, θα πρέπει να γίνει μέλος μιας άγριας οργάνωσης που υπάρχει εκεί, της “φυλής”, που κλέβει, ξυλοκοπεί, εκβιάζει, εκδίδει τα κορίτσια του σχολείου σε περαστικούς οδηγούς και γενικά επιβάλει με τη βία την εξουσία της, με την ανοχή των ιθυνόντων του σχολείου, αλλά και με τη συμμετοχή κάποιων από αυτούς. Σιγά σιγά ο Σεργκέι ανεβαίνει την ιεραρχία της οργάνωσης, αλλά όταν αγαπήσει μια από τις κοπέλες που η “φυλή” εκδίδει, έρχεται αντιμέτωπος με τους άγραφους κανόνες της ομάδας και οδηγείται αναπόφευκτα στο τραγικό σπάσιμό τους.
Μια ξεχωριστή κινηματογραφική δημιουργία και κινηματογραφική εμπειρία, που η αφηγηματική της πράξη στηρίζεται μόνο στην οπτική γλώσσα και την ηχητική αφήγηση, αφού μοναδικοί παράγοντες για την αποκωδικοποίηση των μηνυμάτων αποτελούν οι εκφράσεις των προσώπων, οι κινήσεις των σωμάτων, οι ήχοι περιβάλλοντος και η ουκρανική νοηματική γλώσσα. Δεν υπάρχουν διάλογοι, ούτε υπότιτλοι, οι υποκριτικοί και μάλιστα ερασιτέχνες συντελεστές, είναι όλοι τους άτομα με ειδικές ανάγκες (κωφάλαλοι) κι αυτό όχι για να δείξει την ιδιαιτερότητα των ατόμων αυτών, αλλά χρησιμοποιώντας τους ως παραβολή στην περιγραφή της ανθρώπινης φυλής, ισχυροποιεί τη δύναμη της εικόνας στην προώθηση του μύθου και κάνει τα νοήματα και τα συμπεράσματα να φτάνουν στ' αυτιά μας δυνατά και ξεκάθαρα, χωρίς τους περιορισμούς του λεξιλογίου.
Ο αργός αφηγηματικός ρυθμός στο μεγαλύτερο μέρος της ταινίας, επιτρέπει την ειδική ανάγνωση να ανιχνεύσει το νόημα των πλάνων, που σε ένα φθαρμένο τόπο και σε ένα αλλοτριωμένο παρόν, έχουν ως παράγοντα αισθητικής όχι το ποιητικό, αλλά το βίαιο και σκληρό. Ο Σλαμποσπίτσκι μέσα από την ιστορία της σκληρής ενηλικίωσης του Σεργκέι, διαπραγματεύεται την βια στις δομές της εξουσίας και την ακύρωση των ανθρώπινων συναισθημάτων στο επιβεβλημένο δικό της “δίκαιο”.
Δυνατό και έντονο κείμενο που αφήνει την εικόνα να αφηγηθεί και να μιλήσει. Ψυχρή ατμόσφαιρα, εγκαταλελειμμένα κτίρια, μισογκρεμισμένοι τοίχοι, διαβρωτική υγρασία παντού, φθορά, βια, πολλές φορές στην ακραία της μορφή, εικόνες σοκαριστικές που συμβολίζουν την μετασοβιετική Ουκρανία, το πικρό της παρόν και το μέλλον της που φαίνεται δυσοίωνο. Εξωτερικές λήψεις με μεγάλα πλάνα που εγκλωβίζουν και βιρτουόζικες εσωτερικές, που αποδίδουν στο έπακρο τη φρίκη των γεγονότων. Μια ταινία που μένει στο μυαλό πολύ καιρό μετά τη θέασή της.
πηγή: myfilms-in.blogspot.gr
αν είσαι λάτρης του κινηματογράφου το My films-in είναι μια σελίδα που αξίζει να επισκεφθείς.
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου